Przedmiot realizowany jest w II semestrze IV roku w wymiarze 15 godzin w Diecezjalnym Studium Organistowskim w Rzeszowie.
Celem przedmiotu jest zapoznanie z głównymi dokumentami Kościoła dotyczącymi muzyki liturgicznej oraz zapoznanie z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi muzyki liturgicznej w jej aspekcie teoretycznym i praktycznym.
Literatura:
Dokumenty przedsoborowe:
Motu proprio Inter pastoralis officii sollicitudines, św. Pius X (22 XI 1903).
Konstytucja Apostolska Divini cultus, Pius XI (20 XII 1928).
Encyklika Mediator Dei, Pius XII (1947).
Encyklika Musicae sacrae disciplina, Pius XII (1955).
Instrukcja De musica sacra et sacra liturgia, Święta Kongregacja Obrzędów (3 IX 1958).
Dokumenty soborowe i posoborowe:
Konstytucja o liturgii świętej Soboru Watykańskiego II (KL), Rozdział VI – Muzyka sakralna (4 XII 1963).
Instrukcja o muzyce w świętej liturgii, Musicam sacram, Święta Kongregacja Obrzędów (5 III 1967).
Instrukcja Episkopatu Polski o muzyce liturgicznej po Soborze Watykańskim II (8 II 1979).
Instrukcja O koncertach w kościołach, Kongregacja Kultu Bożego, (1987).
List okólny o przygotowaniu i obchodzeniu świąt paschalnych, Kongregacja Kultu Bożego (16 I 1988).
Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego [OWMR] (2002).
Wskazania Episkopatu Polski po ogłoszeniu nowego wydania Ogólnego wprowadzenia do Mszału rzymskiego (przyjęte na 331. Zebraniu Plenarnym KEP 9 III 2005).
Ogólne wprowadzenie do Lekcjonarza mszalnego [OWL] (2011).
Instrukcja Konferencji Episkopatu Polski o muzyce kościelnej (2017).
Literatura uzupełniająca:
Benedykt XVI, Muzyka kościelna otwiera niebo (wykład doktorski), Niedziela 29(2015), s. 16-17.
Filaber A., Prawodawstwo muzyki kościelnej, Warszawa 2011.
Jan Paweł II, List do artystów, Watykan 1999.
Mrowiec K., Kryteria oceny pieśni kościelnych, Ruch Biblijny i Liturgiczny, 3(1978), s. 147-151.
Pawlak I., Muzyka liturgiczna po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła, Lublin 2001.
Pawlak I., Muzyka w nauczaniu papieży, Ethos 2006, s. 30-40.
Rak R., Muzyka kościelna w Polsce w aspekcie socjologicznym, Ruch Biblijny i Liturgiczny, 3(1978), s. 129-147.
Ratzinger J., Duch liturgii, Poznań 2002.
Ratzinger J., Liturgia i muzyka kościelna, Ethos 2006, s. 22-29. [Jest to przedruk rozdziału z książki J. Ratzingera: Kościół – ekumenizm – polityka, Poznań-Warszawa 1990, s. 102-110.
Ratzinger J., Nowa pieśń dla Pana, Kraków 1999.
Ratzinger J., Opera omnia, Teologia liturgii, Część D, Teologia muzyki kościelnej, Lublin 2012, s. 469-571.
Ratzinger J., Sakrament i misterium. Teologia liturgii, Kraków 2011. (cz. II – Teologia muzyki, s. 155-181).
Zaleca się także bieżącą lekturę czasopisma Musica Ecclesiastica, dostępnego tutaj.
oraz czasopisma Pro Musica Sacra, dostępnego tutaj.
Dokumenty Kościoła dotyczące muzyki sakralnej
Przedsoborowe:
1. Motu proprio Inter pastoralis officii solicitudines Piusa X, wydane 22 listopada 1903 r., w całości poświęcone jest muzyce sakralnej. Święty Papież omawia w niej kwestie kompozycji liturgicznych, zarówno w warstwie tekstowej, jak też muzycznej, podejmuje problem instrumentów w liturgii oraz zespołów śpiewaczych. Motu proprio posiada charakter bardzo praktyczny, wręcz instruktażowy, zawiera szereg szczegółów.
Z tekstem całego motu proprio można zapoznać się tutaj: Pius X – Motu proprio
2. Encyklika Mediator Dei et hominum Piusa XII, wydana 20 listopada 1947 r., poświęcona jest liturgii. W części IV (Praktyczne wskazówki duszpasterskie), w rozdziale II jest mowa o muzyce. Treści ujęte są w następujących podrozdziałach: Troska o muzykę sakralną, Udostępnić także muzykę współczesną, Popierać religijny śpiew ludowy, Sztuka winna godnie służyć kultowi. Całość tekstu odnosząca się do muzyki zajmuje niespełna 2 strony (36-37).
Z tekstem całej encykliki można zapoznać się tutaj: Pius XII – Mediator Dei
3. Encyklika Musicae sacrae disciplina Piusa XII, wydana 25 grudnia 1955 r. W całości poświęcona jest muzyce sakralnej. Poruszone sa w niej m. in. następujące tematy: prezentacja historii muzyki kościelnej, prawa rządzące muzyką kościelną, miejsce i zadania muzyki kościelnej, instrumenty muzyczne w liturgii, śpiew w języku ojczystym, inne wskazania praktyczne.
Z tekstem całej encykliki można zapoznać się tutaj: Pius XII – Musicae sacrae disciplina
cdn.