Różaniec św.

W życiu duchowym bardzo piękną i niezwykle cenną praktyką pobożną jest odmawianie Różańca św. Szczególnie obecnie trzeba to podkreślać, ponieważ z różnych powodów modlitwa różańcowa została zdeprecjonowana. Stało się tak zapewne z powodu niezrozumienia do końca tej pięknej i uświęconej tradycją modlitwy. Jednostronne i zupełnie bezpodstawne skojarzenie tej praktyki z ludźmi starszymi i prostymi sprawiło, że nawet ludzie świadomie rozwijający swoje życie wewnętrzne mają dystans do Różańca św., jako czegoś, co miałoby się znajdować na niższym poziomie. Jest to oczywiście nieporozumienie.
Św. Ludwik Maria Grignion de Montfort napisał do kapłanów: „Proszę was, abyście – w odróżnieniu od ludzi ograniczonych czy też zadufanych w sobie naukowców – nie lekceważyli Różańca i nie uważali go za mało znaczącą modlitwę”.
Trzeba powiedzieć bardzo konkretnie – Różaniec św. jest modlitwą doskonałą i uniwersalną. Nie znaczy to, że w życiu duchowym jest najważniejszy (bo przecież ważniejsze są sakramenty, adoracja czy modlitwa wewnętrzna, jeśli wolno w ogóle te środki jakoś stopniować), ale posiada takie zalety, których nie ma chyba żadna inna praktyka duchowa. Spróbujmy je wymienić:

1. Jest modlitwą zarówno ustną jak i myślną. Wypowiadamy konkretne formuły modlitewne, a jednocześnie rozważamy poszczególne tajemnice.

2. Jest modlitwą zarówno osobistą, jak też wspólnotową. Różańcem możemy modlić się w samotności, a jednocześnie we dwójkę, w rodzinie, w małych wspólnotach i w wielotysięcznych zgromadzeniach, ponadto także przez media (szczególnie radio). Poszczególne formuły można wymawiać w myślach, szeptem, recytować albo śpiewać, z podziałem na chóry.

3. Jest modlitwą na wskroś ewangeliczną i to z dwóch powodów:

  • całe „Ojcze nasz” jest dosłownym cytatem z Ewangelii (Mt 6,9-13). Jest to modlitwa, której Jezus nauczył słuchaczy podczas Kazania na Górze. W modlitwie „Zdrowaś Maryjo” pierwsza część pochodzi z dwóch miejsc Ewangelii (Łk 1,28 oraz Łk 1,42) Pierwszy tekst to pozdrowienie Maryi przez Archanioła Gabriela, drugi to słowa pozdrowienia wypowiedziane przez św. Elżbietę.
  • większość rozważanych tajemnic (od Zwiastowania do Zmartwychwstania) są wydarzeniami opisanymi w Ewangelii. Dwie następne (Wniebowstąpienie i Zesłanie Ducha Świętego) opisane są w Dziejach Apostolskich. Treść dwóch ostatnich tajemnic (Wniebowzięcie i Ukoronowanie NMP) czerpiemy z Tradycji oraz tekstów apokryficznych i zdefiniowanej nauki magisterium Kościoła (np. Wniebowzięcie NMP jest dogmatem ogłoszonym w 1950 r.).

4. Jest modlitwą, którą możemy odmawiać niemal wszędzie: w kościele podczas uroczystych zorganizowanych nabożeństw (np. w październiku), w domu, przy kapliczkach, miejscach specjalnie do tego przeznaczanych (tzw. dróżkach), ale również w podróży (samolotem, pociągiem, samochodem), podczas spaceru (na łonie natury, na ulicy), podczas wykonywania jakiejś prostej pracy nieangażującej umysłu, a nawet, kiedy chcemy zasnąć. Możemy to robić w różnych pozycjach – na stojąco, klęcząco, siedząco, spacerując, a w przypadku ludzi chorych lub zasypiających – na leżąco.

5. Poprzez ciągłe powtarzanie tych samych słów Różaniec św. niezwykle korzystnie wpływa na sferę duchową i psychiczną człowieka. Potwierdzają to ci, którzy odmawiają Różaniec św. regularnie.

6. Jest modlitwą skierowaną zarówno do całej Trójcy Świętej (Chwała Ojcu…), do Boga Ojca (Ojcze nasz), do Jezusa (O mój Jezu) jak też do Matki Najświętszej (Zdrowaś Maryjo, Pod Twoją obronę). Pośrednio przywołujemy postać Archanioła Gabriela jako przedstawiciela świata duchów czystych, a także św. Elżbietę jako przedstawicielkę świętych i błogosławionych. W modlitwie Różańcowej jest zatem poruszony cały „Dwór Niebieski”.

7. Jest modlitwą zarówno uwielbienia Boga i uczczenia Maryi, jak też modlitwą prośby o najważniejsze łaski oraz uznaniem własnej grzeszności.

8. Różaniec św. możemy ofiarować we wszystkich możliwych intencjach: na uwielbienie, podziękowanie, uproszenie łask, przeproszenie i wynagrodzenie za grzechy. Można się modlić za żywych i zmarłych.

9. Jest usilnie zalecany przez Matkę Bożą w tajemnicy różnych objawień (szczególnie w Fatimie).

10. Do modlitwy różańcowej pod pewnymi dodatkowymi warunkami przypisana jest możliwość zyskania odpustu zupełnego.

11. Jest egzorcyzmem. Ma bardzo dużą siłę w walce z działaniem złego ducha. Nie wszyscy wiedzą, że św. Jan Paweł II w początkach swego pontyfikatu nadał Różańcowi św. moc egzorcyzmu.

To jeszcze nie wszystkie argumenty, jest ich jednak na tyle dużo, że trudno nie przekonać się do tej niezwykłej modlitwy.

Jak często odmawiać Różaniec św. i w jakim wymiarze?
Różaniec składa się z 20 dziesiątków (czterech części). Odmówienie wszystkich zajmuje przynajmniej 90 minut. To jest dość dużo jak na zwykły dzień pracy, w którym dobrze byłoby nie zaniedbać także innych praktyk duchowych. Stąd też normalną, chyba najczęściej praktykowaną jednostką, jest cześć Różańca św. (5 dziesiątek). Tak też sugeruje nam konstrukcja przedmiotu zwanego różańcem. Minimalną jednostką jest natomiast jedna dziesiątka.
Każdy musi sobie ustalić częstotliwość odmawiania Różańca św. Najlepiej byłoby odmawiać go codziennie. Jeżeli jednak są przeszkody, pamiętajmy, by nosić go zawsze przy sobie, by sięgać często i wolnym czasie odmówić nawet niewielki fragment. Często czekamy na coś kilka czy kilkanaście minut, przemieszczamy się, spacerujemy. Próbujmy sięgać po różaniec.
Oprócz osobistej czy rodzinnej praktyki odmawiania Różańca są jeszcze pewne formy zorganizowane (np. Róże Żywego Różańca, Krucjata Różańcowa za Ojczyznę itp.). Z modlitwą różańcową związane są niektóre dzieła modlitewne, np. Duchowa Adopcja Dziecka Poczętego, Nabożeństwo pięciu pierwszych sobót miesiąca. Pewną szczególną formą jest coraz bardziej popularna Nowenna Pompejańska.

Jak odmawiać Różaniec św.?
Instrukcja odmawiania Różańca św. jest tak powszechnie dostępna, że chyba nie ma potrzeby jej w tym miejscu zamieszczać.

Kochajmy Różaniec św. Niech przykładem będą nam liczni święci i błogosławieni, a nierzadko również nasi bliscy, przodkowie, którzy różańca nie wypuszczali z rąk. Oczyśćmy nasze myślenie z niesłusznej opinii traktującej Różaniec św. jako modlitwę gorszej kategorii dla katolików na niskim poziomie rozwoju życia duchowego. Świadomie uczyńmy ją „wyższą szkołą” duchowości.

Dla pogłębienia:
Ludwik Maria Grignion de Montfort, Prawdziwy sekret Różańca świętego.
Jan Paweł II, List Apostolski Rosarium Virginis Mariae.
E. Hanter (red.), Różaniec uratuje ciebie i świat.
Bartolo Longo, Od kapłana szatana do Apostoła Różańca.
D. Longenecker, Różaniec. Duchowa walka o zbawienie świata.